Allemachtig prachtig!
De afgelopen dagen ben ik bezig geweest met voorbereidingen treffen voor de komst van het T-nest. Ik merk iedere keer weer dat ik er eigenlijk best veel werk van maak. Als ik om mij heen kijk, luister en lees, zijn er fokkers die het minder belastend voor hunzelf maken. Maar ja, dit is mijn keus en hier voel ik mij goed bij. Inmiddels ben ik 12 jaar verder na het eerste nest wat ik onder mijn hoede heb gefokt. Dat zijn 14 bevallingen, ongeveer 40 dekkingen en ongeveer 350 pups verder. Dan heb ik de nesten bij andere fokkers die ik heb bijgestaan niet meegeteld. Of de dekkingen door de reuen bij ons thuis. Ik vind het nog steeds prachtig om weer een nestje te fokken. Ik ben ook niet de beroerdste om andere fokkers te ondersteunen met mijn ervaring.
Moedernatuur is machtig. Natuurlijk kan het ook wel eens fout gaan. Ik handel altijd in het belang van de teef. Door de jaren heen heb ik manieren, handelingen, technieken etc gecreëerd wat in mijn visie het beste past bij mij en de honden.
Werpkist
Vandaag dus de werpkist opgezet. Deze ligt, als er geen nestje is, schoongemaakt en gedemonteerd in de schuur. Deze kist heb ik een keer van een Labrador fokker overgenomen. Deze beste man is er altijd heel zuinig op geweest en had het spul goed voor elkaar. Maar nu met de Mechels heeft de kist het wel zwaar te verduren. Mocht het nodig zijn dan kan ik er doodligstangen in bevestigen. Vaak kijk ik altijd eerst hoe de teef het doet met haar kroost. Maar tot nu toe nog maar 1x echt nodig gehad bij een hele lompe teef die als een malle in de kist sprong als ze dacht dat er iemand in de buurt kwam. Ik ben van mening dat een teef niet per ongeluk op een pup zal gaan liggen. Als ik zie dat ze bewust hardhandig op de pup gaat liggen, zou de pup iets kunnen mankeren wat wij mensen niet waar kunnen nemen.
Als ik de kist weer in elkaar zet, maak ik hem ook weer eerst goed schoon met Dettol en daarna met alcohol. Nadat ik een keer een nest gehad heb met Herpes, ben ik op zoek gegaan naar de beste manier van ontsmetten. Dit kreeg ik als advies en ik ben er blij mee. Het is niet zo dat ik iedere dag de hele kist en omgeving klinisch schoon maak. Ik ben van mening dat de pups ook een weerstand moeten opbouwen. Vlak na de geboorte maak ik de kist goed schoon en leg er schone bodembedekking in. Dan laat ik alles met rust voor een dag of 2.
Gekleurde bandjes
Alle pups krijgen een gekleurd bandje om na de geboorte. Iedere pup een andere kleur. Ik doe dit omdat het makkelijk is voor de administratie (ja, die heb ik er ook bij) en voor de nieuwe pupeigenaren. Op die manier zijn ze voor hun makkelijker te identificeren op foto’s en filmpjes bijvoorbeeld. Voor mezelf als herkenning hoef ik het niet te doen. Ik kan de pups al snel uit elkaar houden. Maar het is gewoon makkelijker om een pup bij een kleur te noemen. Ik gebruik voor de bandjes katoen wat ik in elkaar vlecht. Het is makkelijk om bij de pups om te doen en weer te verwijderen. Ik heb ook gezien dat er andere fokkers zijn die deze manier inmiddels ook toepassen (beter goed gejat dan slecht verzonnen, toch?). Het kost alleen veel tijd. Op voorhand zorg ik er voor dat ik ongeveer 15 kleuren klaar heb liggen. En omdat de pups groeien, hebben ze na verloop van tijd weer nieuwe nodig. Dus weer een hele bups vlechtwerk. Zodra ze gaan spelen, dan krijgen ze andere bandjes om. De puppybandjes met veilige kliksluiting wat losschiet als er spanning op komt. Dit doe ik omdat ik een keer bij het H-nest 2 pups in elkaar verstrengeld aantrof. De ene pup zat met haar onderkaak vastgedraaid in het bandje van de andere pup. 1 pup bijna gestikt en de andere een dikke onderkaak. Ik heb ook de klittenband bandjes gebruikt, maar dat werkt niet fijn. Ze kunnen niet makkelijk los als ze bijvoorbeeld ergens achter blijven hangen. Of als ze wel loskomen dat zitten ze vastgekleefd in de kleden, of op de speeltoestellen (bedekt met kunstgras). En de bandjes schuren op de vacht, waardoor ze een kale plek in hun nek krijgen. Niet tof dus.
Papierwinkel
Voordat de pups geboren worden, houd ik bij wat de lichaamstemperatuur van de teef doet. Ze zeggen dat de temperatuur 12 tot 24 uur voor de bevalling daalt met 0,5 tot 1,5 graad. Ik vind het wel interessant om zoiets bij te houden in een grafiek. Maar als ik de teef er geen plezier mee doe, dan doe ik het ook niet hoor. Sommige teven hebben een minimale daling, of als ze een daling hebben, is het vals alarm. Iedere teef is weer anders.
Naast een temperatuur daling, zijn er ook andere seintjes die erop wijzen dat de bevalling nadert. Eetgedrag ga ik niet van uit. Soms eten ze een paar dagen van te voren niet, maar andere teven blijven weer eten tot het laatste moment. Wat ik wel een betrouwbare graadmeter vind is het poep- en plasgedrag. Als een teef ontsluitingsweeën heeft, dan heeft ze meer aandrang. Ze gaat dan vaker zitten om te plassen en heeft dunne ontlasting. Ze maken zich als het ware leeg. Ik hou dit allemaal bij in een schema. Het is leuk om terug te zien hoe het de vorige keer ging of hoe het bij een andere teef is verlopen.
Tijdens de geboorte houd ik bij hoe laat een pup geboren is, welk kleur bandje deze krijgt, het geboortegewicht en het geslacht. En natuurlijk eventuele bijzonderheden, zoals een herkenbare tekening/kleur of een wolfsklauwtje.
De eerste week na de geboorte weeg ik alle pups dagelijks op hetzelfde tijdstip. Dit doe ik om te kijken of ze voldoende aankomen. Op het oog is het niet altijd goed te zien of ze goed groeien. Pups die dan wat minder aangekomen zijn, leg ik die dag wat vaker aan de melkbar. Of als alle pups niet voldoende aangekomen zijn, dan kan het zijn dat er wat is met de melkgift van de moeder. Hier kan ik dan adequaat op reageren. Gelukkig nog nooit meegemaakt dat een teef onvoldoende melk gaf (goede voeding?). Ik zal ook niet snel een pup kunstmatig gaan bijvoeren als deze niet zo goed groeit. Moedermelk is immers altijd beter als kunstmelk. Ook bij grotere nesten, 10 of meer, heb ik nooit bij hoeven voeren. Het is een kwestie van goede verzorging voor de teef, genoeg en goed voer en vers drinkwater. Ik wil wel als tip meegeven dat mocht je pups kunstmatig moeten bijvoeren vanwege de grootte van het nest, doe dit dan bij de grootste. De kleinste hebben juist meer van de moedermelk nodig.
Andere hulpmiddelen
Naast bovengenoemde dingen heb ik ook nog veel andere spul binnen handbereik liggen.
Mocht het nodig zijn dan kan ik het altijd gebruiken.
Onder andere een kocher arterieklem om de navelstreng af te knellen en een scherpe schaar om de navelstreng door te knippen (beide steriel). Soms zie je dat een teef bij haar eerste nestje het even niet snapt. Ik zorg er dan voor dat de pup van de placenta verlost wordt, zodat ik deze droog kan wrijven en aan kan leggen. Het laten drinken van de pups is om meerdere dingen heel belangrijk. Deze krijgt dan de ooh zo belangrijke biest binnen. De biest (of colostrum) is nodig omdat de pup daarmee de maternale immuniteit opbouwt en die is bij pasgeboren pups hard nodig. Pups hebben nog geen volledig ontwikkeld immuunsysteem en daarom krijgen ze van hun moeder antistoffen mee. Daarnaast zorgen de zogende pups er voor dat het lichaam van de moeder Oxytocine aanmaakt. Oxytocine is een hormoon wat er voor zorgt dat de baarmoeder samentrekt en dus de bevalling bevordert.
Om toch de teef iets te ondersteunen tijdens de bevalling, geef ik haar Puur Utero. Dit is een Homeopatisch middel wat helpt de baarmoeder op te schonen. Ik merk duidelijk verschil. De teef vloeit ook niet meer lang na na de geboorte.
Boven de kist hangt altijd een infrarood warmtelamp gereed. Deze geeft, naast warmte, ook (rood) licht. Dit geeft meer rust voor de teef dan een gewone kamerlamp in combinatie met een keramische warmtelamp. Tijdens de bevalling wil het door alle nattigheid wel flink fris zijn voor de pups. Ondanks dat de teef veel lichaamswarmte afgeeft, merk ik toch dat het fijn is om de kist warm te houden. Plus door warmte van de warmtelamp drogen de pups sneller op. Ook is het belangrijk om de temperatuur in de werpkist constant te houden. Het hoeft niet kernsplitsing heet te zijn, een stabiele temperatuur is belangrijker. Daarvoor gebruik ik een digitale thermometer, een soort lasergun. Daarmee kan je op verschillende plekken in de kist de temperatuur meten. Ook kan je aan de pups zien of de temperatuur in de kist goed is. Onrustige pups die wat pieperig zijn en elkaar steeds opzoeken (stapelen), hebben het te koud. Pups die ver uit elkaar liggen, meestal in de hoeken van de kist, hebben het te warm. Als de pups relax zijn, niet piepen en lekker tegen elkaar aan liggen, is de temperatuur in de kist goed.
Ik heb ook een grote plastic bak klaarstaan met een kruik erin of een fles gevuld met warm water. Als het nodig is, kan ik de pups daar in leggen. Handdoekjes leg ik ook in die bak zodat ze iets opgewarmd zijn. Als ik een pup dan moet droogwrijven, is deze wat aangenamer voor de pup. Soms leg in de handdoeken over de verwarming. Maar nu in deze periode staat de verwarming niet aan, dus leg ik ze in de bak met een kruik.
In de werpkist heb ik tijdens de bevalling voornamelijk van die absorberende matjes liggen. Ideaal en tegenwoordig goedkoop te verkrijgen bij de Action. Als de pups eenmaal geboren zijn, leg ik altijd als eerst een laag van deze matjes in de werpkist. Daarop een vetbed. Het ideale van een vetbed vind ik dat ze vocht doorlaten en de pups en moeder altijd droog liggen. Daarom de absorberende matjes er onder. Een vetbed slaat de warmte op waardoor het altijd een goede temperatuur heeft voor de pups. Pups hebben ook goed grip en kunnen makkelijk rondkruipen op zoek naar een tiet. Vetbedden mag je ook lekker heet wassen in de wasmachine. Een vetbed gaat meerdere nesten mee.
Ikzelf draag altijd latex handschoentjes tijdens de bevalling van de teef. Niet vanwege de hygiene voor de pups, want ze zijn niet steriel, maar voornamelijk omdat ik direct contact echt ranzig vind. De groene galpigmenten van een placenta (biliverin) krijg je heel moeilijk van je handen afgewassen en uit je kleding.
Weet je wat ook onmisbaar is tijdens zo’n spannende gebeurtenis? Rust! Niet te snel in paniek raken. Waar ik in het begin van mijn fokcarrière veel aan heb gehad is het boek “De geboorte bij de hond”, geschreven door C. Naaktgeboren.
Er zijn zat fokkers die totaal niet omkijken naar een nest en waarbij het ook gewoon goed gaat. Ik kan dat niet. Ook als de teef duidelijk aangeeft geen belang te hebben bij mijn aanwezigheid tijdens de bevalling, dan kijk ik altijd op een gepaste afstand toe. Mijn manier van fokken en een nestje grootbrengen is niet de perfectie manier, maar dit is mijn manier. Ik wil niemand iets opdragen te doen, ik kan hoogstens een adviserende rol spelen. Wat je met mijn advies doet, is dan aan jou. Door de jaren heb ik verschillende fokkers met raad en daad bijgestaan en ik zal dit dan ook zeker blijven doen. De fokkerswereld is soms te haatdragend, een ander niks gunnen of in een kwaad dachtlicht zetten. Ik vind dat we het met elkaar moeten doen, van elkaar kunnen we leren.
Tot de volgende ronde!
